Rechten en plichten van werknemers

Geschatte leestijd : 8 minuten

Inleiding

Op deze pagina vindt u een overzicht van de rechten en bescherming die u als werknemer heeft op grond van diverse arbeidswetgevingen .

Ben ik een werknemer?

Dienstovereenkomst

U bent werknemer als u wordt aangenomen op basis van een dienstovereenkomst (contract of service). Als u een dergelijk contract heeft, wordt u beschermd door de arbeidswetgeving.

Contract voor diensten

Als u wordt aangenomen op basis van een overeenkomst van opdracht (contract for services) , betekent dit dat uw werkgever u inhuurt als zzp’er of als zelfstandige voor een klus. Als u een dergelijk contract heeft, heeft u mogelijk niet dezelfde rechten als een werknemer op grond van de arbeidswetgeving.

U kunt meer informatie vinden over inzicht in uw arbeidsstatus .

Minimumloon

Het landelijk minimumloon voor een volwassen werknemer bedraagt ​​sinds 1 januari 2024 € 12,70 per uur. Als u jonger bent, kunnen lagere minimumuurtarieven gelden. Een persoon jonger dan 20 jaar kan bijvoorbeeld minder betaald krijgen dan het nationale minimumloon. U kunt meer lezen in minimumlonen .

Voor bepaalde bedrijfstakken of sectoren zijn bepaalde minimumlonen vastgelegd in arbeidsreglementeringsbesluiten (BHV’s), geregistreerde arbeidsovereenkomsten en sectorale arbeidsbesluiten. 

Maximale werkweek

Over het algemeen mag uw maximale gemiddelde werkweek niet langer zijn dan 48 uur. Dit betekent niet dat u niet meer dan 48 uur per week kunt werken, maar dat uw gemiddelde wekelijkse uren over een periode van 4 maanden niet hoger mogen zijn dan 48 uur.

Hierop bestaan ​​enkele uitzonderingen, waarover u kunt lezen op onze pagina over de werkweek .

Contracten en loonstroken

Contracten

Als u voor een regulier loon of salaris bij een werkgever werkt, heeft u automatisch een arbeidsovereenkomst. Binnen 5 dagen na indiensttreding moet u een schriftelijke opgave van de kernvoorwaarden ontvangen en binnen een maand de overige arbeidsvoorwaarden schriftelijk.

Lees meer over welke voorwaarden er in een arbeidsovereenkomst moeten staan .

Loonstroken

Iedere keer dat u uw loon uitbetaald krijgt, moet u een loonstrookje krijgen  . Op een loonstrook ziet u uw brutoloon (dat wil zeggen uw totale inkomen vóór belastingen) en details van alle inhoudingen.

Uw werkgever moet uw toestemming hebben om inhoudingen op uw loon te doen, tenzij deze inhoudingen wettelijk geregeld zijn (bijvoorbeeld PAYE, PRSI en USC).

Pauzes tijdens werkuren

U heeft recht op pauzes tijdens uw werk en op rustperioden tussen werkdagen en nachten.

Voor winkelpersoneel gelden speciale regels .

U kunt meer lezen over werkpauzes en rusttijden .

Pauzes in het werk

U heeft recht op:

  • Een pauze van 15 minuten als je meer dan 4,5 uur hebt gewerkt
  • Een pauze van 30 minuten als je meer dan 6 uur hebt gewerkt, inclusief de eerste pauze van 15 minuten.

Dagelijkse rustperiode

U heeft recht op een dagelijkse rusttijd van 11 aaneengesloten uren per periode van 24 uur.

Wekelijkse rustperiode

U heeft recht op één periode van 24 uur rust per week, aansluitend op een dagelijkse rusttijd (van 11 aaneengesloten uren).

Recht om de verbinding te verbreken

Naast uw recht om pauzes te nemen, heeft u ook het recht om buiten de normale werkuren de verbinding met het werk te verbreken. Dit geldt ook voor mensen die thuiswerken .

Dit wordt uiteengezet in de praktijkcode over het recht om de overeenkomst te verbreken . Het geeft richtlijnen over uw recht om buiten de normale werkuren te stoppen met werken.

Hoewel het niet naleven van de code geen strafbaar feit is, kan deze wel als bewijsmateriaal worden gebruikt in een zaak die op grond van de arbeidswetgeving voor de Arbeidsrechtbank of de Workplace Relations Commission (WRC) is gebracht.

Verlof van het werk

Jaarlijks verlof

De meeste werknemers hebben recht op vier weken betaald verlof per vakantiejaar. Het kan echter zijn dat uw arbeidsovereenkomst u meer vakantieverlof geeft dan waar u wettelijk recht op heeft. Er zijn 3 manieren om uw jaarlijkse vakantie te berekenen .

Feestdagen

Alle voltijdse werknemers hebben elk jaar recht op 10 feestdagen .

Om in aanmerking te komen voor loon op een feestdag of een doorbetaalde vrije dag, moeten deeltijdwerknemers in totaal minimaal 40 uur hebben gewerkt gedurende de 5 weken eindigend op de dag vóór de feestdag.

Als u op een feestdag moet werken, heeft u recht op een van de volgende zaken (bepaald door uw werkgever):

  • Een betaalde vrije dag op de feestdag
  • Een betaalde vrije dag binnen een maand na de feestdag
  • Een extra dag jaarlijks verlof
  • Een extra dagloon

Werkt u in deeltijd en valt de feestdag op een dag waarop u normaal gesproken niet werkt, dan heeft u voor die dag recht op een vijfde van uw normale weekloon.

Ziekteverlof

U heeft recht op 3 dagen betaald ziekteverlof per jaar. Dit heet het wettelijke ziektegeld (dat wil zeggen het wettelijke minimum).

Het ziekengeld wordt door uw werkgever betaald tegen 70% van uw normale loon, met een maximum van € 110,- per dag.

Om in aanmerking te komen voor de wettelijke ziektewetuitkering moet u:

  • Een werknemer zijn
  • Minimaal 13 weken aaneengesloten bij uw werkgever gewerkt hebben voordat u ziek wordt
  • Door een huisarts laten verklaren dat u niet kunt werken

Beschermend verlof

U heeft recht op een bepaald wettelijk beschermingsverlof.

Dit omvat:

  • Zwangerschapsverlof
  • Vaderschapsverlof
  • Ouderschapsverlof
  • Ouderschapsverlof
  • Adoptieverlof
  • Verlof voor verzorger
  • Verlof voor medische zorg
  • Verlof voor gezondheid en veiligheid

Er zijn specifieke regels voor elk type beschermend verlof en u moet de vereiste opzegtermijnen volgen, zoals hieronder beschreven.

  • Zwangerschapsverlof: U heeft recht op 26 weken zwangerschapsverlof terwijl u zwanger bent. In uw arbeidsovereenkomst staat of uw werkgever u doorbetaalt als u met zwangerschapsverlof bent (dit is geen vereiste). Mogelijk heeft u recht op een moederschapsuitkering. U heeft ook recht op maximaal 16 weken aanvullend onbetaald zwangerschapsverlof, dat niet onder de moederschapsuitkering valt .
  • Vaderschapsverlof: Nieuwe ouders (meestal de vader of de partner van de moeder, of in het geval van adoptie de ouder die geen adoptieverlof opneemt) hebben recht op twee weken vaderschapsverlof vanuit loondienst of als zelfstandige na de geboorte of adoptie van een kind. In uw arbeidsovereenkomst staat of uw werkgever u betaalt als u met vaderschapsverlof bent (dit is geen vereiste). Mogelijk komt u in aanmerking voor een vaderschapsuitkering .
  • Ouderschapsverlof: Elke ouder heeft recht op 26 weken onbetaald ouderschapsverlof. U moet ouderschapsverlof opnemen voordat het kind 12 jaar is, of 16 jaar als het kind een handicap heeft. Om recht te hebben op ouderschapsverlof moet u over het algemeen minimaal twaalf maanden bij uw werkgever hebben gewerkt .
  • Ouderverlof: Elke ouder heeft recht op 7 weken verlof gedurende de eerste 2 jaar van het leven van een kind, of in geval van adoptie, binnen 2 jaar na plaatsing van het kind bij het gezin. Ook tijdens het ouderverlof kunt u in aanmerking komen voor de Oudertoeslag . Begroting 2024 – In Begroting 2024 is aangekondigd dat het ouderverlof vanaf augustus 2024 met 2 weken wordt verlengd naar 9 weken.
  • Adoptieverlof: Eén ouder van het adoptiepaar, of een ouder die alleen adopteert, heeft recht op 24 weken adoptieverlof, ingaande op de dag dat het kind bij hen wordt geplaatst. Werkgevers hoeven u niet te betalen voor adoptieverlof. Mogelijk heeft u recht op een adoptieuitkering. U heeft ook recht op maximaal 16 weken extra onbetaald adoptieverlof, maar dit valt niet onder de adoptieuitkering .
  • Zorgverlof: U kunt onbetaald verlof opnemen om fulltime zorg en aandacht te verlenen aan een persoon in nood. De wettelijke aanspraak bedraagt ​​minimaal 13 weken en het maximum 104 weken. Normaal gesproken moet u twaalf maanden ononderbroken bij uw werkgever werken om zorgverlof te krijgen. Als u voldoende PRSI-bijdragen heeft, komt u mogelijk in aanmerking voor een Carer’s Benefit. Als u niet in aanmerking komt voor een mantelzorguitkering , kunt u in aanmerking komen voor een inkomensafhankelijke betaling, de zogenaamde mantelzorgtoeslag.
  • Verlof voor medische zorg: U kunt gedurende twaalf opeenvolgende maanden vijf dagen onbetaald verlof opnemen als u vrij moet nemen van uw werk vanwege ernstige medische zorg voor een kind of een andere relevante persoon. Bij uw werkgever heeft u geen minimale dienstverlening nodig en hoeft u hem in geval van nood niet op te zeggen om het verlof op te nemen.
  • Gezondheids- en veiligheidsverlof: U kunt gezondheids- en veiligheidsverlof krijgen als uw werkgever een risico voor uw gezondheid niet kan wegnemen terwijl u zwanger bent of borstvoeding geeft, of als hij u geen alternatieve “risicovrije” taken kan toewijzen. Om in aanmerking te komen, moet u aan bepaalde criteria en premievoorwaarden voor de sociale verzekeringen (PRSI) voldoen. Uw werkgever betaalt uw normale loon voor de eerste 21 vakantiedagen en het Ministerie van Sociale Zekerheid betaalt de rest.

Gelijke behandeling op de werkvloer

U heeft het recht om gelijk behandeld te worden, ongeacht:

  • Geslacht
  • Burgerlijke staat
  • Familie status
  • Seksuele geaardheid
  • Leeftijd
  • Onbekwaamheid
  • Ras
  • Religieus geloof, of
  • Lidmaatschap van de Traveler-gemeenschap

Discriminatie op een van deze negen specifieke gronden tijdens het wervingsproces of op de werkplek is onwettig. 

Veiligheid op de werkplek

Uw werkgever is er, voor zover redelijkerwijs mogelijk, verantwoordelijk voor dat u een veilige werkplek heeft. Dit omvat bescherming tegen:

  • Geweld op het werk
  • Intimidatie
  • Pesten

Privacy en gegevensbescherming

U beschikt over verbeterde privacyrechten onder de wetgeving inzake gegevensbescherming (AVG). Werkgevers hebben bepaalde verplichtingen en verantwoordelijkheden met betrekking tot de manier waarop zij uw persoonlijke gegevens verzamelen, gebruiken en beschermen. U kunt meer lezen over gegevensbescherming op de werkplek . Als uw werkgever cameratoezicht op de werkplek gebruikt of uw gebruik van e-mail, internet of telefoon in de gaten houdt, kunt u informatie vinden over toezicht op de werkplek .

Parttime medewerkers, nulurencontracten en arbeidsvergunningen

U heeft bepaalde arbeidsrechten als u:

  • Part-time werken
  • Een nul-urencontract hebben, of
  • Werkt aan een arbeidsvergunning

Parttime medewerkers

Een deeltijdwerknemer is iemand die minder uren werkt dan een vergelijkbare voltijdwerknemer die hetzelfde soort werk doet.

Als u in deeltijd werkt, kunt u niet minder gunstig worden behandeld dan een vergelijkbare voltijdwerknemer, tenzij dit gerechtvaardigd is, zoals pensioenaanspraken.

U kunt meer lezen over de rechten van deeltijdwerkers .

Als u een voltijdbaan heeft, heeft u geen wettelijk recht om over te stappen op een deeltijdbaan of op andere flexibele werkpatronen. Als u echter liever in deeltijd werkt, moet uw werkgever uw verzoek in overweging nemen.

Nul-urencontracten

Een nulurencontract is een arbeidsovereenkomst waarbij je wel beschikbaar bent voor werk, maar geen vaste werkuren hebt. Nul-urencontracten zijn in de meeste gevallen verboden, maar er zijn enkele uitzonderingen op deze regel.

Werkvergunningen

Buitenlanders die legaal in Ierland werken, hebben recht op dezelfde reeks wettelijke arbeidsbescherming als Ierse werknemers. Om in Ierland te kunnen werken, moeten de meeste niet-EER-onderdanen over een arbeidsvergunning beschikken .

Minimale opzegtermijnen

U heeft bepaalde rechten als u uw baan verliest . Deze hebben betrekking op opzegtermijnen en de betaling voor jaarlijkse vakantie die u heeft verdiend maar niet hebt opgenomen.

Als u uw baan opzegt, moet u zich houden aan de opzegtermijnen die in uw arbeidsovereenkomst staan. Als uw contract geen opzegtermijn vermeldt, moet u de voorwaarden van de Wet op de minimale opzegtermijn en arbeidsvoorwaarden van 1973-2005 volgen . De eis is afhankelijk van hoe lang u al bij uw werkgever werkt.

Boventalligheid en ontslag

Boventalligheid vindt doorgaans plaats wanneer uw baan ophoudt te bestaan. Werknemers die ontslagen worden, hebben bepaalde rechten.

Om voor een wettelijke ontslagvergoeding in aanmerking te komen , moet u 2 jaar aaneengesloten bij uw werkgever hebben gewerkt en aan andere criteria voldoen.

Ontslag vindt plaats wanneer u uw baan verliest, maar de functie open blijft staan ​​en door iemand anders kan worden ingevuld.

Redenen voor ontslag kunnen eerlijk of onredelijk zijn . Om een ​​vordering wegens onredelijk ontslag in te stellen, moet u normaal gesproken minimaal twaalf aaneengesloten bij uw werkgever hebben gewerkt.

Een klacht indienen

Als u een klacht heeft over uw arbeidsrechten, dient u:

  1. Praat rechtstreeks met uw werkgever en probeer de kwestie informeel op te lossen.
  2. Als dit niet werkt, kunt u een formele klacht indienen bij de Workplace Relations Commission (WRC) via het online klachtenformulier .

Afhankelijk van uw klacht moet u mogelijk ‘pre-klachtstappen’ ondernemen, zoals het verzamelen van ondersteunende documenten en deze als onderdeel van de klacht naar de WRC sturen.

Als u bijvoorbeeld een klacht indient op grond van de Nationale Wet op het Minimumloon, moet u bij uw werkgever een ‘inkomensverklaring’ aanvragen voordat u uw klacht bij de WRC indient.

U dient uw klacht binnen zes maanden na het vermeende incident (geschil) bij het WRC in te dienen. Deze termijn kan met nog eens zes maanden worden verlengd als er een redelijke reden voor de vertraging bestaat.

Uw klacht kan worden afgehandeld door middel van bemiddeling of arbitrage .

Bemiddeling : Als beide partijen akkoord gaan met bemiddeling, zal een bemiddelaar u helpen tot een wederzijds aanvaardbare overeenkomst te komen. Deze methode voorkomt vaak dat klachten de fase van een formele rechtszitting bereiken.

Berechting : Bij berechting is er een openbare hoorzitting en zal een beoordelaar een formeel oordeel vellen.

Als u niet tevreden bent met de beslissing van de WRC, kunt u hiertegen in beroep gaan bij de Arbeidsrechtbank. Over het algemeen moet beroep binnen 42 dagen worden ingediend . Als u niet binnen 42 dagen in beroep gaat tegen de beslissing, wordt deze juridisch bindend en kan deze worden afgedwongen via de districtsrechtbank.

Uitgebreide informatie over het indienen van een klacht bij de WRC kunt u lezen (pdf) .

Meer informatie over uw arbeidsrechten

De Workplace Relations Commission heeft een Gids voor werkgelegenheids-, arbeids- en gelijkheidsrecht (pdf) en een boekje over arbeidsrecht uitgelegd (pdf) gepubliceerd .

Meer informatie over de arbeidsbeschermingswetgeving kunt u krijgen bij de Informatie- en Klantenservice van de Commissie voor Werkrelaties .

Commissie voor Werkrelaties – Bemiddelings- en bemiddelingsdiensten

Lansdowne House
Lansdowne Road
Dublin 4
D04 A3A8

Tel: (01) 613 6700
Lokaal: 0818 80 80 90
Fax: (01) 613 6701

Website: https://www.workplacerelations.ie/en/


Geplaatst: 18-10-2023
Bron: Ierse Overheid
Afbeelding: Pexels.com, Sora Shimazaki